“Connection is always possible”

Het is bijna Kerst en we zijn in lockdown, net als veel andere landen. Brexit krijgt een luguber tintje nu reizen van en naar het Verenigd Koninkrijk verboden is vanwege een gemuteerd corona-virus dat hoog-besmettelijk lijkt te zijn. Fysieke verbindingen zijn verbroken en we zijn weer aangewezen op ‘online’.

Een ieder heeft zo zijn redenen om dat jammer te vinden. Familie en vrienden die niet kunnen worden opgezocht, geen flaneren in de feestelijk verlichte stad, feestjes die niet kunnen worden gevierd. Ik heb mijn eigen ‘jammer’: vorige week gaf ik mijn laatste zenlessen, eind dit jaar stop ik bij de groep waar ik negentien jaar mee verbonden ben geweest en waar ik twaalf jaar heb lesgegeven. Ik zag er naar uit die laatste paar lessen ‘live’ in onze Eindhovense zendo* te doen, corona-proof uiteraard. We hadden een mooi stopritueel bedacht voor de laatste ‘stille zondag’^ van dit jaar, ook live in de zendo. Het mocht niet zo zijn; vlak nadat we het bekend hadden gemaakt ging er een streep door die rekening. En gingen we weer online. Snel schakelen zijn we bedreven in –zen-meditatie leert je niet te blijven stilstaan bij wat was, wat had kunnen zijn of wat je liever zou willen, en je te richten op wat zich nú op je pad aandient. ‘Gereed te zijn’.

Eén van die laatste lessen was met de engelstalige groep. Een hechte en dierbare groep mensen die gewend zijn op afstand te leven van de mensen die hen na staan; het gemis van nabijheid kennen en zich niettemin verbonden weten. De online lessen met hen dit voorjaar waren van meet af aan soepel, en een aantal bleef vervolgens online meedoen, zelfs vanaf hun vakantie-adres – wij meegenietend van prachtige zonsondergangen en schitterende uitzichten over zee.

Dus hoewel we het ons deze laatste les anders hadden voorgesteld, waren we gewoon vrolijk weer online. We spraken over het laatste hoofdstukje van ‘Zen Mind Beginner’s Mind’, van Shunryu,  ‘de grote, kleine’, Suzuki. Over gewoon oefenen, serieus maar niet tè, over plezier maken maar niet alleen maar, over uitstijgen boven gemak en ongemak. En natuurlijk over de Beginnersgeest, die weet dat alles voortdurend verandert; en de ‘grote geest’ waarin afstand en nabijheid zijn overschreden en alles verbondenheid is.

Het werd evenzogoed een feestje. Iedereen was er. Ook de vrouw die in de auto zat, op een lange rit onderweg naar huis. OK, het kostte wat gepruts in eerste instantie om geluid en beeld op orde te krijgen, maar het werkte. Ze was er bij, ze deed mee, en tijdens het mediteren zag ik – dankzij het licht van de lantaarnpalen dat over haar gezicht gleed als ze er langsreden – dat ze rustig mee zat te mediteren. ‘Just sitting’. Alleen maar zitten.

In het afsluitende rondje ‘wat neem je mee uit deze les’, zei ze: “connection is always possible.”

* meditatieruimte ^ een uitgebreide meditatiesessie

“CONNECTION IS ALWAYS POSSIBLE”

It is almost Christmas and we are in lockdown, like many other countries. Brexit suddenly gets some sinister overtones as travel to and from the UK is forbidden, because of a mutation-coronavirus that seems to be highly contagious. Physical connections have been broken and we’re back to online again.

All of us have our reasons to feel that it’s a shame. Family and friends who cannot be visited, no sauntering in festive city-centres, no partying. I have my own ‘it’s a shame’: last week I taught my last zen-classes; at the end of this year I will leave the group with which I have been connected for nineteen years and where I have taught for twelve years. I was looking foreward to teaching these last few classes ‘live’ in our Eindhoven zendo*, corona-proof of course. We had designed a nice closing-ritual for our last ‘Silent Sitting on Sunday’^ of this year, live in the zendo as well. It was not to be; shortly after we announced it, our plan was out of the window. And we went back online. We’re certainly adept at switching quickly – zen meditation teaches you not to dwell on what was, what could have been or what you would prefer, and to turn your mind to what comes your way now. To be ready.

One of those last classes was the English-language one. A close-knitted and dear group of people who are used to live at quite some distance from their loved-ones; who know the absence of closeness and nevertheless feel connected. From day one, the online classes with them this Spring were easy, and quite a few of them stayed online after the first lockdown ended, even from their holiday address – thus sharing with us the joy of wonderful sunsets and marvellous views of the sea.

So, even though we had had other ideas about this last class, we were just happily back online. We talked about the last chapter of ‘Zen Mind Beginner’s Mind’ by Shunryu, ‘the big, small’, Suzuki. About just practicing, seriously but not too seriously, about playing games but not just, about rising above convenience and inconvenience. Evidently, we talked about Beginner’s Mind, “that knows that everything is in flowing change”; and ‘big mind’ in which distance and closeness have been transcended and everyting is connection.

No matter corona or lockdown, we had a good time. Everone was there. Even the lady who was in the car, on her long way home. OK, it took some doing at first to get video and sound going, but it worked. She was there, she participated and during our meditations I noticed – thanks to the light of the lampposts gliding across her face as they passed them – that she was quietly meditating together with us. ‘Just sitting’.

In our closing round ‘what do you take with you from this class’, she said: “Connection is always possible.”

* meditation room ^ an extensive meditation-session