Geen zin

Hoe kom ik vandaag uit de startblokken met dit blog? Maandag blogdag begint anders dan normaal, omdat ik een vriendin heb beloofd iets voor haar te doen en dat heeft ze vanmiddag nodig. Dus dat komt vanochtend eerst aan de beurt. Een duidelijk, welomschreven klusje, wat ik na een weekend vol autorijden en ontmoetingen met vrienden zonder al te veel problemen kan klaren.

Maar vervolgens staart het blanco scherm mij aan, staar ik naar dat scherm en merk ik: oeps, ik weet het even niet, wat ga ik schrijven? Het weekend geeft veel mooie stof tot reflectie, maar dat is nog niet rijp voor schrijven. Eigenlijk sta ik niet in de schrijfstand en lijkt er van alles anders beter of leuker om nu te doen. Eigenlijk heb ik geen zin.

Juist dat ‘geen zin’ roept ineens van alles op. ‘Dan maak je maar zin’, de standaard-uitdrukking die ik vroeger te horen kreeg, komt niet eens als eerste boven. Ook niet de mildere variant die ik later eens van iemand hoorde: ‘Je kunt altijd zin maken’. Er is in deze fase van mijn leven geen enkele reden om iets te doen waar ik geen zin in heb, ik zou daar vrijelijk aan toe kunnen geven. Er zal niemand zijn die vraagt: waar blijf je nou met dat blog? De discipline van jarenlang avondstudie en zelfstandig ondernemerschap, gewoon doen wat je te doen hebt – ze is er. Maar ach, discipline, dat veronderstelt zo’n heilig moeten, daar kom je uiteindelijk ook niet mee uit.

Bij mij heeft discipline daarom een aantal jaren geleden plaats gemaakt voor toewijding, dat veel meer weergeeft dat ik doe wat ik doe omdat ik het wíl doen. En gá doen, ook al heb ik vandaag misschien niet zo’n zin. Toewijding kan er toe leiden dat ik even stilsta bij dat ‘geen zin’ en me realiseer dat er eerst iets anders moet gebeuren voordat ik aan mijn voorgenomen activiteit kan beginnen. Toewijding is dus wat minder rigide in de planning. Dat is soms spannend, maar vaker mogelijk dan je zou denken. Want als je eerst aandacht schenkt aan wat er innerlijk aan tegenwerking of –werping is wil het daarna gewoon beter vlotten. Die tegenwerping of –werking is helemaal geen beletsel voor je toewijding, die blijft wel overeind. Helpt je misschien juist om die tegenwerking of –werping beter het hoofd te bieden.

Toewijding – het is zo’n ouderwets woord. Maar als ik het noem in gesprekken met mensen raakt het vaak een snaar, merk ik. Toegewijd zijn aan wat je belangrijk vindt, en dus wilt, voelt anders dan gedisciplineerd doen wat je te doen hebt of vindt dat je moet doen. Ik heb regelmatig niet zo’n zin om te mediteren, maar het draagt in belangrijke mate bij aan de kwaliteit van het leven – niet alleen het mijne, maar ook van anderen – en het is niet zo moeilijk om aan die kwaliteit toegewijd te zijn. Dan ga ik toch weer ‘zitten’.

Met het schrijven is het eigenlijk niet anders. Momenteel lees ik een boekje van Stephen King – ja, die thriller-auteur – met de titel ‘Over Leven en Schrijven’. Te leen van een vriendin. Net als de auteur die me vorig jaar met haar boekje over schrijven aan het schrijven kreeg zweert King bij de mantra: ‘een schrijver schrijft, moet schrijven, veel schrijven’ (en lezen voegt King toe). Als er iets uit zijn boekje blijkt is het wel zijn enorme toewijding aan dat schrijven, het proces en de kwaliteit van schrijven. Met discipline kom je er niet, dat blokkeert je geest eerder dan dat het vrij maakt. Wat ‘moet’ zet vast en kan dat oude autoriteitsconflict in je oproepen dat iedereen heeft. Je toewijding werpt dwars door alle blokkades heen het licht op wat werkelijk belangrijk voor je is en geeft daarmee een opening naar wat misschien mogelijk is.

Zoals daarstraks gebeurde met ‘geen zin’. Mijn toewijding aan het schrijven van dit blog wierp haar licht op die woorden en gaf me daarmee het onderwerp, de zinnen, en de zin, voor vandaag. Zo eenvoudig kan het dan ineens zijn.