Auteur: liliandaishin61

Sinds enige tijd loop ik bijna dagelijks een rondje in de natuur. Elke keer hetzelfde rondje. Vanochtend liep ik er weer en dacht ik terug aan de tijd dat ik kennismanagement studeerde. Eigenlijk een rare naam voor dat vak, want kennis kun je niet managen. Het gaat er vooral om hoe je mensen kunt stimuleren om zowel continu te blijven leren in hun vak; èn hun kennis, ervaring en inzichten te delen met de mensen met wie ze samenwerken. Van kennis is macht naar kennis delen is kracht, zeiden we dan.

Eén van de dingen die ik leerde in die tijd was dat je routine-professionals hebt, en innovatie-professionals. Routine-professionals zijn vakmensen die graag hetzelfde werk doen, dezelfde procedures en processen volgen. Innovatie-professionals zijn vakmensen die graag telkens iets nieuws doen, op nieuwe manieren. Beide typen vaklui blijven leren, maar op verschillende manieren. Als routine-professional specialiseer je je steeds meer in je vak, doordat je je kennis, ervaring en inzicht verdiept omdat je steeds hetzelfde doet. Als innovatie-professional blijf je leren door te verbreden, omdat je je telkens in iets nieuws verdiept.

Het ene is niet beter dan het andere. Een levensvatbare organisatie heeft beiden nodig: de routine-professionals voor de stabiliteit en kwaliteit, de innovatie-professionals om mee te blijven bewegen met wat er in de omgeving gebeurt. Het balanceren tussen die twee is geen eenvoudige opgave voor de leiding, maar wel een noodzakelijke.

Ik herkende mezelf toen als een duidelijke innovatie-professional. Langer dan zo’n anderhalf jaar hetzelfde doen maakte het werk voor mij eentonig. Door telkens iets nieuws te gaan doen leerde ik heel goed hoe je op onontgonnen terrein je weg kunt vinden en resultaten kunt boeken. Dat werd mijn specialisatie. Al doende vond ik mezelf ook steeds opnieuw uit. Daar floreerde ik bij.

Zo rond mijn 50^e vond ik mezelf op een dusdanige manier opnieuw uit dat ik de kwaliteiten van een routine-professional moest gaan ontwikkelen. Ik werd zenleraar en leidde een meditatiecentrum. Elk halfjaar deed zich hetzelfde voor: nieuwe cursussen opstarten, nieuwe mensen leren mediteren. Jaar in, jaar uit. De mensen die bleven wilden begeleiding en inspiratie in hun meditatieproces; ook daarin bleken herkenbare, terugkerende patronen te zitten.

Het betekende een grote verandering voor me, zeker toen ik het voltijds ging doen, en mijn innovatie-voorkeur geen uitweg meer vond in mijn werk als interim-manager. Het schuurde flink. Vooral dankzij het lesgeven, dat ik heel graag deed, begon ik iets interessants te zien. Het léék wel telkens hetzelfde, maar het was het eigenlijk helemaal niet. Iedere nieuwe groep was anders, en daarmee de lessen ook. Iedere keer als er nieuwe mensen bij kwamen in een bestaande groep, werd het een nieuwe groep en was het weer anders. Ik begon te zien dat er voor routine helemaal geen plaats was – als ik te veel op routine vertrouwde ging het mis. Ik had juist mijn kwaliteiten als innovatie-professional heel erg nodig: ook als leraar moest ik mezelf telkens weer opnieuw uitvinden.

Dat ging vanochtend allemaal door mijn hoofd tijdens mijn wandelrondje. Ik wandel heel graag, maar deed dat sinds ik hier was komen wonen weinig meer. Waarom? Er zijn, vanuit huis, niet zoveel rondjes in de natuur om te lopen, die ook qua tijd nog goed in te passen zijn in een werkdag. Eigenlijk maar één. En ik hield er niet zo van om telkens hetzelfde rondje te lopen. Te eentonig.

Totdat ik me, een tijdje geleden, realiseerde dat voor dat rondje wandelen hetzelfde kon gelden als voor mijn werk als leraar. Het lijkt wel hetzelfde rondje, maar is dat eigenlijk wel zo? Geen dag is hetzelfde, waarom dat dagelijkse rondje dan wel? Bovendien ging het om het wandelen, in de natuur, en niet om iets nieuws te ontdekken. Zou ik mijn ideeën erover niet eens laten varen en het eenvoudigweg gaan doen?

Sinds die dag loop ik dagelijks dat zelfde rondje, en het is inderdaad geen dag hetzelfde. Het weer wisselt, ik voel me nooit hetzelfde. In de bermen sterft het fluitekruid af en bloeit het duizendblad op. Soms zijn er andere wandelaars en soms niet. Dan zie ik zwaluwen, dan hoor ik een specht. Als ik goed kijk en luister, is het elke dag, elke stap zelfs, weer nieuw. Het is die aandacht die mijn dagelijkse wandeling van routine tot een fijn ritueel maakt. En dat eenvoudige rondje een grote schoonheid geeft.

Vandaag heb ik de hele dag getuinierd. Tuinieren is goed zorgen voor. Voor de tuin, voor mezelf. Het is actief, beweging, kalm. Tussen het groen en de bloemen met mijn handen in de grond, onkruid wieden, weghalen wat teveel is geworden, een lege plek opvullen met iets nieuws. Het vraagt aandacht, maar ik hoef er niet over na te denken. Dat doe ik sowieso niet zo erg als ik aan het tuinieren ben. Daarom is het zo rustig.

Ik ben alleen, en toch niet. Mijn huisgenoten heb ik eerder op de ochtend uitgezwaaid, ze zijn op fietsvakantie. Mijn buurvrouw is in haar tuin bezig. Samen tuinieren, ieder op onze eigen stek. Er is veel te doen; het steunt als je niet alleen bezig bent, vinden we allebei.

Vandaag is ook Hedwig bij me. Hoe vaak zou zij niet zo bezig zijn geweest in haar mooie tuin, die grensde aan een natuurgebied. Ze hield erg van tuinen. Van bezig zijn. Van lopen. Ze was bescheiden. En heel zorgzaam. Voor haar tuin, voor anderen. Voor haar man. Ik heb me wel eens afgevraagd of ze ook zorgzaam genoeg was voor zichzelf. Maar als ik kijk naar wat ze deed, welke keuzes ze maakte, dan denk ik dat ze daarin ook voor zichzelf zorgde. Want ze hield van tuinieren, van lopen, van mensen, van zorgen. En ze was trouw aan wat ze deed.

Hedwig is bij me in beelden vandaag, meer dan in gedachten. Ik zie haar weer zitten, in de workshop zenmeditatie die ze bij me volgde, jaren geleden, in Oisterwijk nog. En ze bleef, het mediteren trouw. Na de lange, verre reizen die ze regelmatig maakte met haar man, kwam ze terug, met verhalen en foto’s waar ze ons in meenam, bril omhoog om het beter te kunnen zien. Zat ze er weer op haar kussentje, alsof ze niet weg was geweest.

Ook nu voelt het alsof ze niet weg is. Maar ze komt toch echt niet meer terug. Ze werd ernstig ziek en niet meer beter. Het ging ook heel snel. Het voelt vervreemdend als iemand er ineens niet meer is. Verdrietig, weemoedig. Een beetje leeg. Om wat nooit meer zal zijn.

Tuinieren verzacht, ook omdat ik daarin Hedwig weer tegenkom. Een paar bescheiden bloemetjes zijn voor haar. Met een kaars en een wierookje. Dag Hedwig.

Grashalmen kleuren

de weide-grond tot leven

buigend in de wind.

Af en toe zet ik hier ook een haiku neer. Zo’n kort japans gedichtje van drie regels, met 5 – 7 – 5 lettergrepen. Eigenlijk moet het aan nog veel meer regels voldoen. Het mag niet rijmen bijvoorbeeld, het moet de realiteit zo neutraal mogelijk weerspiegelen, er moet iets van de natuur in zitten, en van het seizoen. En liefst een verrassende wending in de laatste regel. Tegelijkertijd drukt het ook een diep doorleefde ervaring van de dichter uit, tijdloos, onbegrensd. Dat is nogal wat. Misschien is het makkelijker in japanse karakters. Het is in elk geval een kunst een goede haiku te schrijven; een ware haiku toont dan ook de schoonheid van de eenvoud. Mij lukt het maar een enkele keer om er een te schrijven die echt spontaan, krachtig, uit mijn pen vloeit.

Wat leuk is aan haiku schrijven is dat de structuur dwingt tot eenvoud. Het is ‘mager schrijven’, zonder verfraaiingen, zorgvuldig je woorden kiezen. Het is alle overtolligheid afpellen, terug naar de kale essentie. Een samenballen van energie, die in zeventien lettergrepen tot uitbarsting komt.

Het is een interessante ervaring, die structuur die dwingt, beperkt, uitdaagt; en die juist dán, door alle ingewikkeldheid heen, de eenvoud tevoorschijn tovert. Ik merkte het ook toen ik deze website met blog ging opzetten. Nog nooit eerder gedaan, wat hulp van mijn zus en maar gaan uitproberen. De techniek is tegenwoordig zo ontwikkeld dat zelfs een leek als ik zelf zo iets in elkaar kan knutselen. Er is van alles aan bouwstenen ‘voorgekookt’, je hoeft alleen maar te kiezen wat je hebben wilt. Nou ja, zo ongeveer, en er is erg veel keus.

Als beginner koos ik voor een redelijk simpel ogend sjabloon. Heb je eenmaal gekozen, dan zit je in een structuur die voorschrijft hoe het er verder uit gaat zien. Dat bleek een zegen. Het maakte dat ik niet te veel kon willen. En daarmee ontstond, in een middagje knutselen, de eenvoud in vorm die past bij de inhoud van dit blog. Want ook dat moet natuurlijk kloppen.

Zoals met alle eenvoud is ook die technologische eenvoud trouwens erg bedrieglijk: er zit heel veel knap, bewerkelijk programmeerwerk achter. En hoeveel uitzoek- en handwerk er is gaan zitten in het toevoegen van die simpel ogende ‘abonneer’-functie? Daar zou ik een blog-post op zich over kunnen schrijven. Ik laat het maar aan je verbeelding over.

Mijn oog valt op haar

op het Noord-Hollandse strand

een gestreept schelpje.